Rzecznik Praw Dziecka, prezentując raport ze swojej działalności, zawarł w nim postulat podjęcia działań edukacyjnych, profilaktycznych i prawnych, mających na celu minimalizację zjawiska spożywania alkoholu przez kobiety w ciąży. Wśród postulatów Rzecznika znalazło się wprowadzenie ochrony prawnokarnej ?dziecka poczętego? i odpowiedzialności karnej kobiety spożywającej alkohol w trakcie ciąży.
Wprowadzenie ochrony prawnokarnej płodu, jako sankcji za narażanie jego zdrowia i życia, bez dookreślenia, że chodzi o sytuacje spożywania alkoholu w trakcie ciąży, otwiera drogę do karania kobiet za bardzo wiele innych zachowań.
Propozycja wprowadzenia restrykcyjnych sankcji dla kobiet w ciąży może nie przyczynić się do ograniczenia zjawiska, lecz do jego ukrywania, w konsekwencji czego mniej kobiet będzie szukało pomocy i wsparcia w obawie o konsekwencje. Warto również wspomnieć o tym, że spożywanie alkoholu w trakcie ciąży może mieć szczególnie negatywny wpływ na rozwój płodu do 8. tygodnia ciąży ? czyli w czasie, kiedy wiele kobiet jeszcze nawet nie wie, że jest w ciąży.
Naszym zdaniem tylko prawidłowo prowadzona edukacja, oparta o aktualną i rzetelną wiedzę naukową, może przynieść oczekiwany skutek i minimalizować skalę tego zjawiska. Edukacje jest bowiem najważniejszym narzędziem profilaktyki. Istotne jest także rzetelne i przystępne przekazywanie informacji przez lekarza prowadzącego ciążę, szczególnie w przypadku pacjentek borykających się z uzależnieniem. Ważne jest zapewnienie ciężarnym z problemem alkoholowym systemu profesjonalnej i skutecznej pomocy, który pomoże im wyjść z nałogu i normalnie funkcjonować.
Warto pochylić się nad przyczynami, dla których kobiety w ciąży sięgają po alkohol i podjąć kroki na rzecz eliminacji tych czynników. Z wieloletniej praktyki pomocowej znamy przypadki kobiet zmuszanych do spożywania alkoholu przez przemocowych partnerów ? dla nich kara byłaby więc wtórną wiktymizacją. Znane są też przypadki kobiet sięgających po alkohol w ciąży ze względu na doznawaną przemoc i wskutek stresu, który był dla nich nie do udźwignięcia. Nie można zapominać o takich osobach, lecz należy dociekać przyczyn ich zachowania i adresować do nich adekwatną ofertę pomocową.