Przemoc seksualna to każdy rodzaj zachowania skutkującego niechcianym kontaktem w sferze seksualnej. Osoba stosująca ten rodzaj przemocy ma na celu poniżenie drugiej osoby i odebranie jej godności. Przemoc seksualna może przybierać różne formy: fizyczną, werbalną, pozawerbalną. Przykładem przemocy seksualnej jest np.:
- gwałt, czyli zmuszenie do odbycia niechcianego stosunku (także w niechciany sposób);
- zmuszenie do wykonania czynności seksualnych, przyglądanie im się w trakcie;
- stosowanie w rozmowie określeń o charakterze seksualnym w poniżający sposób;
- naruszenie nietykalności osobistej poprzez dotykanie miejsc intymnych, klepnięcie w tyłek czy złapanie za biust;
- zmuszanie do obcowania z treściami seksualnymi lub pornograficznymi, bezpośrednio albo za pośrednictwem telefonu czy internetu (tzw. sexting);
- wymuszanie usług lub pieniędzy albo szantażowanie upublicznieniem intymnych zdjęć (tzw. sextortion);
- opublikowanie w internecie intymnych nagrań lub zdjęć byłej partnerki (tzw. revenge porn – pornozemsta);
- nadużycie stosunku zależności w celu doprowadzenia do stosunku seksualnego.
Doznana przemoc seksualna może wywrzeć skutki fizyczne, psychiczne, emocjonalne. Możemy odczuwać szok, niedowierzanie, zażenowanie, ale także wstyd i poczucie winy (mimo że to wyłącznie sprawca jest winny zadanej przemocy!). Przez dłuższy czas może nam towarzyszyć poczucie dezorientacji, strachu, niepokoju, możemy też rozpamiętywać to, co się wydarzyło. W takich sytuacjach często potrzebne może się okazać wsparcie psychologiczne. Jeżeli w akcie przemocy seksualnej doznałyśmy krzywdy fizycznej i chcemy dochodzić swoich praw, potrzebny będzie dowód w postaci zaświadczenia lekarskiego.
Większość osób pokrzywdzonych w wyniku przemocy seksualnej to kobiety. Przemocy seksualnej mogą doznać osoby w każdym wieku: dziecięcym, nastoletnim, dojrzałym, senioralnym. Sprawcami przemocy seksualnej mogą być zarówno obce osoby, jak i te znane osobie pokrzywdzonej: mąż, partner, członek rodziny, kolega, znajomy z pracy.
Polskie prawo nie definiuje takich pojęć jak ?napastowanie seksualne? czy ?molestowanie seksualne?. Niektóre akty przemocy seksualnej są jednak karalne, np. groźby, nękanie, znęcanie się, gwałt.
Gwałt jest przestępstwem szczególnie okrutnym, ponieważ uderza w najbardziej intymną sferę życia. Polskie prawo za gwałt uważa doprowadzenie innej osoby przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem do obcowania płciowego, poddania się lub wykonania innej czynności seksualnej (art. 197 kk). Przyjęta w polskim kodeksie karnym definicja przestępstwa zgwałcenia odbiega od zapisów przyjętych w konwencji stambulskiej (Konwencji Rady Europy o przeciwdziałaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej), która za gwałt uznaje zachowania, na które druga strona nie wyraża zgody, bez potrzeby dowodzenia, że stosowana była przemoc, groźba bezprawna lub podstęp.
Inna czynność seksualna to zachowanie związane z życiem płciowym człowieka polegające na kontakcie cielesnym sprawcy z ofiarą lub na cielesnym i mającym charakter seksualny zaangażowaniu ofiary. Przestępstwo zgwałcenia jest zagrożone karą pozbawienia wolności.
Pamiętaj! Nikt, nawet twój mąż, nie ma prawa wymagać współżycia wbrew twojej woli. Nie jesteś winna, bez względu na to, jak się zachowywałaś i gdzie byłaś. Odpowiedzialność ponosi wyłącznie sprawca.
Jeśli zostałaś skrzywdzona seksualnie, przysługują ci konkretnie prawa. Zapoznaj się z nimi w naszej bazie wiedzy. Pamiętaj, że przemoc to przestępstwo i powinno być ukarane. Masz prawo żądać ukarania sprawcy przemocy. Jeśli sprawca nie poniesie konsekwencji, będzie czuł się bezkarny i może ponownie skrzywdzić ciebie lub inną osobę.
