Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy wobec Kobiet obchodzony na całym świecie 25 listopada to jednocześnie dzień rozpoczęcia międzynarodowej kampanii 16 Dni Przeciwko Przemocy ze względu na płeć. Organizacje kobiece na całym świecie prowadzą w tych dniach kampanie i działania edukacyjne mające na celu uwrażliwienie szerokich kręgów społecznych oraz decydentów na temat różnych aspektów i przejawów przemocy wobec kobiet. Centrum Praw Kobiet zdecydowało się w tym roku skoncentrować na problemie kobietobójstwa.
Kampania 16 Dni Przeciwko Przemocy została zainicjowana w roku 1991 przez Women’s Global Leadership Institute z USA i do dnia dzisiejszego jest koordynowana przez tę organizację. Kampania kończy się 10 grudnia, kiedy to obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka. Daty kampanii nie są przypadkowe – mają symbolizować związek pomiędzy przemocą wobec kobiet a naruszaniem praw człowieka i podkreślić, iż przemoc wobec kobiet jest ich pogwałceniem.
Zabójstwa kobiet w związkach i rodzinach często nie są przypadkowe. Poprzedzają je lata stosowania przemocy, a nierzadko wręcz tortur, którym poddawane są kobiety. Często wie o tym nie tylko rodzina, znajomi i sąsiedzi, ale także instytucje i służby, które powinny stać na straży praw kobiet doświadczających przemocy. Mimo to, kobiety tracą życie. Kilkaset kobiet rocznie (CPK szacuje, że to nawet 500 kobiet) ginie w Polsce w związku z przemocą domową: są zabijane, tracą życie w wyniku pobicia ze skutkiem śmiertelnym, popełniają samobójstwa. Nieznana liczba kobiet figuruje w kartotekach osób zaginionych, chociaż część z nich została w rzeczywistości zamordowana. Nierzadko policji dopiero po latach udaje się wyjaśnić sprawę i doprowadzić do pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności. Analizując skalę zjawiska należy poza kobietami tracącymi życie w związku z przemocą brać pod uwagę także dzieci i innych członków rodziny kobiety, którzy tracą życie w wyniku działań sprawcy przemocy.
W Polsce tylko co trzeci przypadek przemocy domowej jest zgłaszany służbom. 70% spraw o stosowanie przemocy domowej jest umarzanych na szczeblu prokuratury. Nie jest znana liczby spraw, w których odmówiono wszczęcia postępowania. Kiedy już sprawa trafi do sądu, sprawcy otrzymują niskie wyroki, a większość kar (80-90%) jest orzekana w zawieszeniu.
Problem leży w słabościach systemu ochrony kobiet przed przemocą, w tym braku kompleksowych narzędzi szacowania ryzyka i procedur postępowania w sprawach, gdy ryzyko eskalacji przemocy lub zabójstwa jest wysokie.
O kobietobójstwie mówimy, kiedy kobieta ginie właśnie dlatego że była kobietą. To forma przemocy ze względu na płeć. Kobiety doznające przemocy w związkach i w rodzinach giną, ponieważ istnieje społeczne przyzwolenie na przemoc, a państwo nie chroni ich w sposób należyty i skuteczny. Chociażby w Konwencji stambulskiej istnieje katalog propozycji zmian systemowych, które pomogłyby poprawiać standardy ochrony kobiet doznających przemocy i uchronić je przed zabójstwem ze strony przemocowca. Nasza kampania to przede wszystkim apel do władz o natychmiastowe rozpoczęcie prac nad wzmocnieniem systemu ochrony osób doświadczających przemocy. Chcemy jednak również uwrażliwiać świadków przemocy i nakłaniać ich do aktywnej pomocy poszkodowanym – mówi Urszula Nowakowska, prezeska Fundacji Centrum Praw Kobiet.
Żeby przeciwdziałać najbardziej drastycznym formom przemocy wobec kobiet i minimalizować liczbę przypadków zabójstw, Centrum Praw Kobiet przygotowało petycję do polskich władz. Zawiera ona szereg rekomendacji i postulatów dotyczących zmian prawnych oraz instytucjonalnych, które pozwoliłby skuteczniej chronić kobiety przed eskalacją przemocy i zabójstwem. Przemoc wobec kobiet to rodzaj zamkniętego kręgu – jeśli nie uda się z niego wyrwać na czas, może dojść do najgorszego.
Kobietobójstwo to w Polsce wciąż słabo zbadany temat. Dlatego Centrum Praw Kobiet prowadzi zbiórkę na uruchomienie nowego projektu: Obserwatorium ds. Kobietobójstwa. Ten nowatorski projekt pozwoli zdiagnozować skalę zjawiska w Polsce oraz zapewni wsparcie rodzinom zamordowanych kobiet w dochodzeniu sprawiedliwości. W ramach Obserwatorium chcemy także wypracować kompleksowe propozycje rozwiązań prawno-instytucjonalnych, które pozwolą zminimalizować liczbę zabójstw kobiet doświadczających przemocy oraz nierzadko dzieci i innych członków rodziny kobiety.
Centrum Praw Kobiet już teraz zachęca do kontaktu rodziny tych kobiet, które zginęły z ręki sprawcy przemocy. Historie Waszych bliskich mogą zostać przez nas spisane i opublikowane na stronie https://cpk.org.pl/stopkobietobojstwu/
Patronat honorowy: Rzecznik Praw Obywatelskich
Patronat medialny: Wysokie Obcasy
Partner i współtwórca: Studio Filmowe OTO
Twórcy kampanii:
Fundacja Centrum Praw Kobiet
Agencja reklamowa Dziadek do orzechów
Obsada:
Żona – Wiktoria Gorodeckaja
Mąż – Michał Majnicz
Policjant 1 – Marcin Czarnik
Prokurator – Andrzej Chyra
Teściowa – Maria Maj
Ksiądz – Krzysztof Dracz
Dziennikarka – Anna Kłos
Polityk – Paweł Tomaszewski
Dziennikarz – Andrzej Kłak
Sąsiadka 1 – Zuzanna Saporznikow
Sąsiad – Ryszard Kluge
Sąsiadka 2 – Faustyna Ostróżka
Dziewczynki – Ada i Natalia Okapiec
Ratownik Medyczny – Konrad Szymański
Pani Sędzia – Joanna Drozda
Policjant 2 – Krzysztof Zarzecki
Reżyseria: Monika Strzępka
Producent Wykonawczy: Tomek Kozera
Autor Zdjęć: Kuba Kijowski / Highspot
Scenografia & Rekwizyty: Aniela Dybowska & Paweł Stachowiak
Kostiumy: Arek Sliesiński & Kornelia Dzikowska
Charakteryzacja: Daria Siejak & Ewelina Cnota
Fotograf: Sebastian Rzepka
Montaż: Marcin Piątkowski / Editors
Kolor korekcja: Łukasz Huptyś
Muzyka: Andrzej Smolik
Postprodukcja obrazu i dźwięku: ORKA & Cafe Ole
Producent: Paweł Jóźwik
Koordynator Produkcji: Karol Nowicki
Asystent Reżysera: Michał Mańka
Kierownik Planu: Łukasz Wiewiórski
Mistrz Oświetlenia: Konrad Pruski
Oświetlacze: Adam Karczewski & Piotr Buźniak
Dźwiękowiec: Sergiusz Oczkowski
Asystent Operatora Obrazu: Tomasz Habrewicz
Operator Seadicam: Mateusz Wasążnik / Hart&Warsaw
Obsługa kamery i podglądu: Leszek Strąbski – Kijana
Obsługa planu: Smoła & Filipek / Yellowóz
Catering: Keks Studio
Transport: Sławek Kowalski
Obsługa sanitarna: Benedykt Gostkowski
Zabezpieczanie Medyczne & COVID19: Bartosz Gradecki / Fire Medical
Specjalne podziękowania: Panavision Polska & Location Scout & Yellowóz & TUTAJ
***
Fundacja Centrum Praw Kobiet to najdłużej działająca organizacja w Polsce udzielająca specjalistycznego wsparcia kobietom doświadczającym przemocy. W 2019 roku fundacja w kontakcie bezpośrednim pomogła blisko 3900 kobietom, udzielając 9789 konsultacji, w tym 4996 psychologicznych i 3774 prawnych w kontakcie bezpośrednim. Ponadto kilka tysięcy kobiet otrzymało pomoc telefoniczną lub mailową. Centrum Praw Kobiet posiada swoje oddziały w Warszawie, Gdańsku, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Toruniu i Wrocławiu oraz filię w Żyrardowie. Misją fundacji jest przeciwdziałanie wszelkim formom przemocy i dyskryminacji kobiet w życiu prywatnym, publicznym i zawodowym.